Martwe drewno

Murszejące drewno jest środowiskiem życia wielu gatunków roślin, zwierząt i grzybów. Niektóre z nich, jak np. mrówka gmachówka, są ściśle związane z martwym drewnem i rozwijają się tylko w takich miejscach. Dzięki temu, że część drewna pozostaje w lesie, zwiększa się różnorodność biologiczna środowiska. Jednym z ważnych zadań współczesnego leśnictwa jest gospodarowanie martwą materią organiczną, co oznacza, że należy utrzymywać w lesie drewno martwych drzew w różnych stopniach rozkładu.

Drzewa obumierają z różnych powodów: ze starości, na skutek choroby lub niszczycielskiej działalności wiatrów. Leśnicy pozostawiają martwe drzewa, żeby wspierać zróżnicowanie organizmów zamieszkujących las. Okazuje się bowiem, że na martwym drzewie żyje zdecydowanie więcej gatunków niż na żywym.

Zdaniem naukowców w martwym drewnie może żyć blisko 1500 gatunków grzybów, 1300 gatunków owadów i ponad 100 gatunków kręgowców. Na martwym drewnie rozwijają się także różne rośliny naczyniowe, glony, mchy i porosty.

Dziuple wykuwane są przez dzięcioły zazwyczaj w martwym, murszejącym drewnie. Szczególnie tego typu drewna potrzebuje dzięcioł średni i trójpalczasty. Kiedy dzięcioły wychowają swoje pisklęta, odstępują dziuplę innym ptakom, a w kolejnym okresie lęgowym kują dla swojej rodziny nowe lokum. Z dziupli korzystają między innymi sikory, szpaki, dudki, muchołówki i pełzacze.

W martwym drewnie rozwija się wiele owadów, między innymi chronione chrząszcze kozioróg dębosz i pachnica dębowa. Niezwykle bogaty jest również świat grzybów od pospolitych hub po dużo rzadsze czarki szkarłatne i soplówki gałęziste. Grzyby w znacznym stopniu przyczyniają się do rozkładu drewna. Wśród leśnych roślin naczyniowych pewna grupa rośnie na martwym drewnie, jest to m.in. bluszczyk kurdybanek, paprotka zwyczajna i szczawik zajęczy.

Wśród zwierząt z martwym drewnem najbardziej związane są ryjówki, nietoperze, gryzonie i małe drapieżniki. Jest ono dla nich miejscem schronienia i żerowania. Gady natomiast wypróchniałe kłody wykorzystują jako miejsce snu zimowego.