Budowa warstwowa lasu

Widoczną cechą lasu jest jego budowa, składa się on bowiem z kilku warstw. Najważniejszą rolę w występowaniu warstw lasu pełnią  drzewa.  Decydują one o  warunkach życia dla pozostałych organizmów występujących w lesie.  Drzewa zacieniają dno lasu, zmniejszają parowanie oraz zwiększają wilgotność powietrza, przez co w każdej warstwie panują nieco inne warunki ekologiczne, odpowiadające różnym organizmom. Jedne z nich zamieszkują najniższą warstwę lasu, czyli ściółkę leśną, inne runo leśne, jeszcze innym najbardziej odpowiada życie w podszycie lub koronach drzew.

Żeby las mógł funkcjonować bez zarzutu, organizmy z różnych pięter, połączone systemem wzajemnych zależności, muszą współżyć ze sobą.

Ściółka leśna

Ściółka to warstwa opadłych liści, gałęzi,  kawałków kory i nasion, a także szczątków zwierząt. Warstwa ta zapobiega nadmiernemu parowaniu wody oraz chroni przed obniżeniem temperatury gleby. Żyją w niej między innymi bakterie i grzyby (tzw. reducenci), które rozkładają  martwą materię organiczną. Powstałe w ten sposób składniki wykorzystywane są  przez rośliny jako pokarm. Ściółkę leśną licznie zamieszkują owady, dżdżownice, krety oraz ryjówki. Dżdżownice i larwy owadów drążąc kanaliki napowietrzają glebę. Kret kopiąc korytarze tuż pod powierzchnią gleby szuka smakowitych dla niego dżdżownic i pędraków.  Wszechobecnymi  mieszkańcami ściółki leśnej i gleby są mrówki, żyjące w wielkich społecznościach. Pod kamieniami i w spróchniałych pniach drzew mieszkają wije i stonogi . Ściółka leśna to także miejsce życia żuków, biegaczy, ślimaków i niektórych pająków.

Runo leśne

Runo leśne jest najniższą warstwą zbudowaną z żywych roślin. Wczesną wiosną, gdy drzewa i  krzewy nie mają jeszcze liści i dużo światła dociera do dna lasu, warstwa ta jest najbujniejsza.  Wśród roślin runa leśnego można wymienić między innymi pięknie kwitnące wiosną zawilce, przylaszczki, fiołki, konwalie i przebiśniegi, a także krzewinki: wrzosy, borówki, poziomki czy maliny. Do warstwy runa zaliczamy także paprocie oraz grzyby. W gęstych lasach iglastych ze względu na duże zacienienie, rośliny zielne prawie nie występują, ich miejsce zajmują mchy i porosty. W runie leśnym, żyje wiele gatunków owadów i pająków. W wilgotnych zakątkach runa spotkamy żaby, a w odsłoniętych i nasłonecznionych miejscach wylegiwać mogą się węże lub jaszczurki. Warstwę zielną zamieszkują także ssaki, między innymi nornice, jeże, borsuki i lisy.  

Podszyt

Podszyt  złożony jest z krzewów i młodych drzew, których wysokość nie przekracza 6 metrów. Budują go gatunki, którym nie przeszkadza cień wyższych drzew. Typowymi gatunkami dla tej strefy są leszczyna, dziki bez, bez koralowy, kruszyna, kalina, czeremcha oraz jałowiec. Na korze krzewów i młodych drzew żyje wiele pajęczaków oraz owadów. Ptaki, m.in. rudziki, zięby i dzięcioły, przeszukując korę wyciągają z jej zagłębień smakowite larwy. Jesienią większość krzewów wytwarza barwne i bogate w cukier owoce, stanowiące pokarm wielu zwierząt. Wśród krzewów i młodych drzew również znajduje schronienie żaba zwana rzekotką drzewną. W warstwie podszytu spotkać można sarny  i jelenie żywiące się korą, zielonymi liśćmi, pąkami i owocami leśnymi. Warstwa ta dostarcza im także głownie schronienia, daje możliwości odwrotu i znalezienia kryjówki w razie niebezpieczeństwa.

Drzewostan

Najwyższą warstwę tworzą korony różnych gatunków drzew liściastych i iglastych, m.in. dąb, brzoza, buk, lipa, sosna, świerk i modrzew. W niektórych lasach pod parasolem koron rozwija się druga warstwa złożona z mniejszych drzew, które nie są wystawione na działanie wiatru i słońca. Stają się więc dla małych ptaków doskonałym miejscem zakładania gniazd. Duże ptaki szponiaste, np. jastrzębie czy bieliki na budowę gniazda wybierają wysokie, dorodne drzewa. W dziuplach gnieżdżą się m.in. sikory, szpaki, puszczyki i kowaliki. Pod korą drzew też tętni życie. To miejsce bytowania chrząszczy  - od maleńkich korników po wielkie larwy kozioroga dębosza. W koronach drzew żyją również niewielkie ssaki: popielice, żołędnice i wiewiórki.